Meer dan de helft van de Belgen laat waardevolle grondstoffen liggen

Meer dan de helft van de Belgen laat waardevolle grondstoffen liggen

Dat blijkt uit een studie van de FOD uit 2024. Meer dan de helft van de Belgen laat afgedankte gsm’s thuis in een schuif liggen. Slechts 12% ziet nog de waarde van hun oude toestel in en verkoopt of schenkt het weg. Nog eens 12% brengt de gsm naar een inzamelpunt zodat de materialen gerecycleerd kunnen worden. Maar 2% gooit hun smartphone zelfs gewoon bij het huisvuil – letterlijk geld in de vuilnisbak.

Ook laptops verdwijnen zelden uit huis. 37% blijft stof vergaren in een kast, terwijl ze nochtans veel kritische grondstoffen bevatten. Slechts 8% van de laptops wordt verkocht, en 14% belandt op het recyclagepark.

Dat is extra pijnlijk, aangezien de ontginning van deze materialen een grote, negatieve impact heeft op landen in het globale zuiden. In dit artikel van 11.11.11 lees je hoe het begin van de keten leidt tot ernstige schade voor mens en milieu in die regio’s.

bf3f47a1962d85f74e399ccf57b2a511.jpg

Duurzaamheid speelt amper een rol bij nieuwe aankopen

Bij de aankoop van nieuwe ICT-toestellen kijkt de Belg vooral naar prijs, uiterlijk en prestaties. Duurzaamheidscriteria zoals ecodesign, energie-efficiëntie, herstelbaarheid of terugname scoren bijzonder laag – zeker in vergelijking met het Europees gemiddelde.

ICT-producten verbergen een zware ecologische én sociale kost

De materialen in ICT-producten zoals smartphones en laptops hebben een enorme impact. Een smartphone bevat gemiddeld meer dan 40 materialen, waaronder goud en kobalt. De ontginning ervan leidt tot ontbossing, vervuiling van water en bodem, verlies van biodiversiteit en zelfs het droogleggen van rivieren en meren door het intensieve waterverbruik.

Ook de sociale gevolgen zijn niet min. In veel mijnen werken mensen – vaak kinderen – onder gevaarlijke omstandigheden. Ze worden blootgesteld aan giftige stoffen, zonder bescherming. Mijnbouw leidt bovendien tot waardeverlies van landbouwgrond, migratie, conflicten en corruptie. In landen zoals Congo domineren buitenlandse privébedrijven de sector en vloeien de winsten zelden terug naar de lokale bevolking.

85d55f8ea7a5622a217997536d93fb21.jpg

Wat kan jij doen?

Overheden hebben de grootste hefboom, vooral als ze inzetten op eerlijke handelsrelaties en duurzame regelgeving. Stemmen op partijen die dit hoog op de agenda zetten, maakt dus echt een verschil.

Maar ook als consument kan je bewuste keuzes maken. Labels die zowel duurzaamheid als eerlijke werkomstandigheden garanderen zijn nog beperkt, maar het TCO-certificaat houdt hier wél rekening mee – inclusief circulariteit.

Daarnaast groeit het aanbod aan kwalitatieve tweedehands- en refurbished toestellen. Die keuze is goed voor je portemonnee én voor de planeet.

Bronnen